Sütte yapılan bu teknik kan donduruyor... Hacim yükseltmek amacıyla hileye başvurulduğunu ifade eden Gıda Mühendisi Prof. Dr. Yeşim Ekinci, içine çamaşır suyu katarak insanların sağlığıyla oynandığına vurguladı.
Hacmi çoğaltmak amacıyla sütte bazı hilelere başvurulduğunu bildiren Gıda Mühendisi Prof. Dr. Yeşim Ekinci, "İçerisine çamaşır suyu katılması, yağının çekildikten sonra bitkisel yağ eklenmesi sütte karşılaştığımız hilelerden. İyi üretim koşullarının uygulandığı, kaynağını herkezin bildiği sütü tüketmek çok mühim" diye konuştu. Ekinci, sokaktan alınan sütün evde kaynatıldıktan sonra tüketilmesi ikazında bulundu.
Doğru sütün hastalık yapan mikropların olmadığı, antibiyotiğin yer almadığı, denetimden geçmiş süt olduğunu bildiren Yeditepe Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Gıda Mühendisliği Bölümü Başkanı Prof. Dr. F. Yeşim Ekinci, 1 Haziran Dünya Süt günü evveli mühim açıklamalar yaptı.
Hastalık yapan mikroorganizmaların kaynatma ya da pastörizasyon işlemiyle sütten uzaklaştırılacağını ifade eden Prof. Dr. Yeşim Ekinci, "Genellikle çiğ sütün ortamında hastalık yapan mikroorganizmalar bulunduğundan tüketilmeden evvel ısıl işlemden geçmesi gerekiyor. Endüstriyel şartlarda bunu pastörizasyon ya da UHT adı verdiği sterilizasyon işlemiyle gerçekleştirebiliriz. Ev şartlarında bunu kaynatma ile yapmak şansımız var" şeklinde konuştu.
"ÇİĞ SÜT MİKROPLARIN DA BESİN KAYNAĞI"
Sütteki hilelere de dikkat çeken Prof. Dr. Yeşim Ekinci şunları söyledi:
"Maalesef sütte ilginç hileler var. Onlardan bir tanesi sütün hacmini çoğaltmak hedefli içerisine çamaşır suyu katılması. Sütte karşılaştığımız bir diğer hile ise yağının çekildikten sonra içerisine bitkisel yağ eklenmesi. O amaçla sütü denetimli şartlarda alabilirseniz bu tür hilelerin tespitinin ardından tüketmiş olursunuz. Tarım ve Orman Bakanlığı sistematik olarak denetimleri gerçekleştiriyor. Bu hususta hile yapan firmalar da ifşa ediliyor. Bunlar üstünde risk değerlendirmesi gerçekleştiriliyor. Bu sistemli olarak sıksık yapılan bir işlem. Özellikle iyi üretim koşullarının uygulandığı kaliteli ve kaynağını herkezin bildiği sütü tüketmek çok mühim. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın denetim mekanizmalarıyla beraber bu hilelerin oranları da ciddi ölçüde azaldı. Fakat merdiven altı işletmeler diye tanımladığımız kayıt dışı üretim yapan işletmelerde bu tür problemlere rastlayabiliyoruz."
Çiğ sütün çok süratli bozulabilen bir ürün olduğunu anımsatan Prof. Dr. Ekinci, "O nedenle aldığımız sütün kaynağını bilmemiz çok mühim. Çiğ süt bizler için nasıl bir beslenme kaynağı ise mikroplar için de çok mühim bir beslenme kaynağı. Çiğ sütün büyük işletmeler tarafından üretim şartlarında soğuk sistem içerisinde gönderilmesi ve ısıl işlem ardından pastörize ya da UHT olması ve soğuk zincirle markete iletilmesi gerekiyor. Sütü aldığımız yerde hangi şartlarda korunduğu mühim, kaynağının nereden geldiğini bilmediğimiz sütler büyük tehlikeler oluşturuyor" dedi.
"KAYNATMA ESNASINDA BESİN DEĞERİNİ GÖZ ARDI ETMEYİN"
Sokaktan alınan sütün kaynatma işleminin besin değeri açısından da önem taşıdığını anlatan Ekinci, "Sütte uzun süreli kaynatmayla besin değerinin daha fazla düşmesine neden olabiliyoruz. Evde yaptığımız kaynatma işleminde 100 dereceye çıkıyoruz. Halbuki endüstriyel pastörizasyon adı verilen işlem 63-65 derecede 30-32 dakika veya 71-74 derecede 15-30 saniye yapılıyor; endüstriyel pastörizasyon işlemleri daha hijyenik şartlarda kontrollü ve kısa süreli yapıldığı için beslenme değeri açısından daha zengin olabilir. Çiğ süt kaynağını bildiğimiz bir üreticiden elde edildiyse eve getirildikten sonra ısıl işlem sonrası gayet iyi bir şekilde tüketilebilir. Süt mikroorganizmalar için çok zengin bir kaynak olduğundan çok hızlı çoğalabilirler. O nedenle üretim şartlarından tüketicinin sofrasına gelene kadar o mikroorganizmalar çoğalabilir.
Örneğin, Brusella bakterisinin yol açtığı Brusella hastalığı, çiğ sütün yeterince ısıl işlemden geçirilmemesi sonrası yaşanan bir hastalık. Ülkemizde özellikle Akdeniz bölgesinde yaygın görülüyor. Isıl işlem ise bunları tamamen öldürebilir. Tüketici olarak eğer bir belge sağlanabiliyorsa onu görmeliyiz. Süt kabul şartları var değerlendirmesinde bulundu.
