Metamorfizma sonucunda günümüzdeki hallerine gelen tüm mermer türleri, günümüzde pek çok farklı alanda kullanılmaktadır. Mermer kullanımı oldukça yaygındır. Özellikle Türkiye’de yaygın olan mermer kullanımı son yıllarda tüm dünyada popüler hale gelmiştir. Dünyanın pek çok yerinde mermer çıkarılmakta olup buna Türkiye de dahildir. Mermer dünyanın pek çok yerinde pek çok farklı şekilde elde edilir. Bu nedenle mermer fiyatları da değişiklik göstermektedir.
Mermer Hangi Maddeleri İçermektedir?
Mermer kristalize bir etkiye sahiptir. Bu etkinin gerçekleşmesi ise metamorfizma sonucunda gerçekleşmektedir. Kalker olarak bildiğimiz maden ya da dolomit kalkerin bu değişim ve dönüşüm sonucunda geldiği hal mermerdir. Her mermer aynı oranda bileşenden yapılmaz. Bu da aslında günümüzde binlerce çeşit mermer olmasını açıklamaktadır.
%90 veya en fazla %98 oranında Kalsiyum karbonattan oluşmaktadır. Buna ise oldukça düşük bir oranda Magnezyum karbonat eklenmektedir. Bu kadar çeşitliliği oluşturan nokta ise buna eklenen diğer maddelerdir. Özellikle oldukça organik maddenin mermerde yer aldığını söylemek mümkündür. Bunun dışında silis, silika, demiroksit, mika, flüorin, feldspat gibi maddeler mermer oluşumu için gerekli maddelerdir.
Türkiye’de Mermer En Çok Nerelerde Bulunmaktadır?
Türkiye dünyadaki genel mermer rezervinin %40’ı gibi bir orana sahiptir ve bu 5 milyar metreküpe yakın mermere tekabül etmektedir. Türkiye’de günümüzde yaklaşık 800 mermer ocağı bulunmaktadır. Ocakların büyük bir çoğunluğu Marmara ve Ege Bölgesi çevresinde gelişir. %90’ının burada olduğunu söylemek mümkündür. İl bazında dağılımı ise Afyonkarahisar başta olmak üzere Balıkesir, Eskişehir, Denizli, Muğla, Elazığ, Tokat, Konya, Çanakkale, Bilecik ve Kırşehir olmaktadır.
Mermer buralardan çıkıp atölyelerde işlenerek pek çok farklı amaç için kullanılmaktadır. Mermer çeşitleri de bu duruma göre oluşur. Mermer mutfak tezgahları en bilinen olmakla birlikte günümüzde kullanım alanı daha da genişlemiştir. Günümüzde her türlü iç dekorasyonda mermer görebilmek mümkündür. Özellikle milattan önceki yıllarda mermer bizzat bir yapı unsuruydu. Ancak günümüzde dekorasyon malzemesi olarak kullanılmaktadır. Aynı şekilde mezar taşı da mermer için bir sektör haline gelmiştir. Mermer mezar taşları, en bilinen mezar taşları olarak karşımıza çıkar. Özellikle tercih edilen renk ise beyaz renktir.
Mermer Çeşitleri Neye Göre Belirlenmektedir?
Mermer çeşitleri oldukça fazladır. Her birinin isimleri ise dünyaca bilinmektedir. Bunlara örnek olarak Türkiye’nin çeşitli illerinden çıkan ve tüm dünyaya yayılarak bu ad ile bilinen mermerler verilebilmektedir. Elazığ Vişne, Akşehir Siyah, Denizli Traverten, Ege Bordo, Karacasu Yeşili, Gemlik Diyabaz gibi örnekler mevcuttur.
Günümüzde pek çok farklı dekorasyon amacı için kullanılan mermer renk ve doku çeşitliliği ile farklı kullanım yerlerine sahiptir. Özellikle Afyon mermerleri oldukça çeşitlidir. Afyon Beyazı, Afyon Grisi, Afyon Kaplan Postu, Afyon Suprem gibi örnekler verebilmek mümkün. Bu mermerlerin sadece isimleri değil, kullanım alanları da birbirinden farklı. Örneğin Afyon Beyazı mermer masalar için daha uygun görülürken Afyon Grisi döşeme ve duvar için tercih edilmektedir.
Mermerin Kalitesi Nasıl Anlaşılır?
Her ne kadar çeşitli mermer türleri çıkarılsa ve bunlara şekiller verilse de bazı mermerler bir diğerinden daha kalitelidir. Mermer kalitesi ise dokuya ve bunun gibi pek çok ayrıntıya bağlı olarak değişim gösterebilir.
· Bir mermerin ilk aşamada deliksiz olması gerekir. Yani yüzeyinde irili veya ufaklı olarak boşlukları olmamalıdır.
· Kesimi oldukça dikkatli bir biçimde yapılmış olmalıdır ve bu nedenle herhangi bir çatlak görülmemelidir.
· Parlaklığı ise cilasına bağlıdır.Parlak mermer, kaliteli cilaya sahip demektir ve özellikle mutfak tezgahları için bir numaralı tercih olacaktır.
· Son yıllarda popüler olan ve dekorasyonda kullanılan mermerler ise eskitme işlemlerine sahip mermerlerdir. Eskitme mermer fiyatları son yılların gözdesidir. Genellikle dekorasyon amacı ile kullanılır. Zeminde de tercih edilir.
En çok tercih edilen mermer renkleri ise beyaz ve gri mermerlerdir. Ancak damarlı mermerler tercih edilir. Beyaz üstüne gri damarlı mermer hem dekorasyonda hem de mutfak tezgahları gibi pek çok yerde sevilerek kullanılır.
Geçmişten Günümüze Mermer
Mermer aslında yüzyıllardan beri çıkarılan ve kullanılan bir madendir. Mermer mimari yapı olarak yüzyıllar boyu kullanılmıştır. Özellikle ülkemizde Ege ve Akdeniz bölgelerinde kullanılırken hemen yakında yer alan Yunanistan’da da mermerin mimarideki kullanımı görülmektedir. Mermer çıkarılan yerlerve söz konusu madenin özellikleri, kullanılan yerler bakımından etkilidir.
Milattan önceki tarihlerden beri kullanılan mermer, büyük taş bloklar halinde taşıyıcı olarak nitelendirdiğimiz amaç ile kullanılmaktadır. İlerleyen zamanlarda mermer blok taşıyıcı olarak nitelendirdiğimiz parçalar görsel bir hale sahip olmuştur. Estetik bir amaç için kullanılmaktadır.
Mermer taş bloklar gerekli yerlere yerleştirildikten sonra üstlerinde süsleme işlemleri ve yivlendirme adını verdiğimiz işlemler uygulanmaktadır. Tapınaklarda, heykellerde ve daha ufak mimari unsurlarda mermer görülmektedir. Bu yüzyıllar boyu devam etmiştir. Özellikle mermer çeşme sevilen bir kullanım alanlarından olmuştur. Osmanlı İmparatorluğu dahil olmak üzere pek çok yerde görülmektedir.
Mermer Nasıl Sınıflandırılır?
Mermerler birçok farklı gruba ayrılırlar ve bu sınıflandırmanın birtakım sebepleri bulunmaktadır.
· Mineral tanelerine göre
· Mineral bileşim oranlarına göre
· Mermerin dokusuna göre
· Mermerin jeolojik etkisine göre
Bu başlıklar da birtakım alt başlıklara ayrılmaktadır. Örneğin mineral tanelerine göre mermer sınıflandırması tanelerin boyutlarına göre değişim gösterir. İnce, orta, iri ve büyük olarak nitelendirilen mermer boyutları bileşim oranlarına göre de değişmektedir. Burada mermeri oluşturan maddelerin mermerdeki oranlarına göre bir sınıflandırma söz konusudur. Bu sınıflandırmada mermerin içerisindeki oranların değiştiğinde mermerin de ne kadar değiştiğini görebilmek mümkündür.
Dokular ise daha görsel bir algıya sahiptir. Genelde dekorasyon sürecinde daha kolay bir seçim yapılabilmesi için bu doku tercih edilmiştir. Mermer sınıflandırması bu şekilde gelişmekte olup aslında her biri kullanım açısından birbirinden farklıdır.
