Bununla birlikte vatandaşlar malulen emeklilik şartlarını araştırmaya başladı.
Malulen emeklilik aylığı, çalışma yeteneğini kaybeden sigortalılara sağlanan bir sosyal güvence ödeneğidir. Bu aylık, sigortalının iş göremezlik ödeneği ile birlikte ödenirken, eğer sigortalı çalışmaya devam edemez duruma gelirse, iş göremezlik ödeneği kesilir ve sadece malulen emeklilik aylığı ödenir.
Bu durumda, malulen emeklilik aylığı sigortalının ekonomik güvencesini sağlamaya yönelik bir destektir. Ayrıca, sigortalının vefat etmesi durumunda, malulen emeklilik aylığı dul ve yetimlerine bağlanır.
Malulen emekli olan vatandaşların, kaybettikleri işlerinden dolayı kazanamadıkları geliri telefi etmek için oluşturulan malulen emeklilik için gerekli şartları karşılamaları gerekmektedir.
Malulen emeklilik şartları nelerdir?
– Malulen emekliye ayrılacak olan kişinin ister 4A (SSK) ister 4B (Bağ-Kur) ister de 4C (Emekli Sandığı) kapsamında olduğu fark etmeksizin sigortalı çalışmaya başlamasının ardından 10 yıl geçmesi gerekmektedir.
– 10 yıllık bu çalışma süresi boyunca çalışanın en az 1800 günlük bir prim ödemesi ve hizmet süresi olmalıdır.
– Çalışanın, sağlık kurulu tarafından en az %60 ve üstü güç kaybına uğradığı resmi raporlarla tespit edilmelidir ve bu durumun işe başladığı tarihten sonra gerçekleşmiş olması gerekmektedir.
– 4A (SSK) kapsamında çalışan kişinin işten ayrılması gerekir.
– 4B (Bağ-Kur) kapsamında çalışan kişinin ticari faaliyetleri son vermiş olması gerekir. Aynı zamanda bu vatandaşların prim borçlarının da bulunmaması gerekir.
– 4C (Emekli Sandığı) kapsamında çalışan kişilerin de görevinden ayrılması gerekmektedir.
İşte bu şartları sağlayan bireyler malulen emeklilik şartlarını yerine getirmiş olup emeklilik hakkından yararlanabilir.
– Kanser (Baş ve boyunun yumuşak dokusu, cilt, lenfoma, lösemi, multipl myelom, tükrük bezleri, tiroid bezi, meme, sinir sistemi, akciğer, mide, ince ve kalın barsak, karaciğer, safra kesesi, safra yolları, pankreas, böbrek, mesane, genital yollar, prostat, testis, penis kanserleri)
– Epilepsi
– Demans
– Beyin tümörleri
– Parkinson sendromu
– Serebral palsi
– Multiple Skleroz (MS)
– Zeka gerilikleri (IQ 50 ve altı)
– Şizofreni
– Bipolar bozukluk
– Görme azlığı
– Retina kanamaları
– Yardımsız ayakta durmayı engelleyen denge bozuklukları ile birlikte işitme kaybı
– Anemi
– Kol, bacak gibi organ kaybı
– Behçet hastalığı
– Gastrointestinal kanamalar
– Karaciğer sirozu
– Karaciğer nakli
Kalp yetmezliği
– Kalp kapak hastalıkları
– Endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları
– Solunum sistemi hastalıkları
– Kalp nakli
– Böbrek nakli
– Akciğer nakli
– Tüberküloz
– AIDS
5754 sayılı Kanun'un 14. maddesi ile değişiklik yapılmadan önce, başka birinin sürekli bakımına muhtaç olanlar bakımından, 5 yıldan beri sigortalı olmak ve 900 gün prim ödenmiş olması malûlen emeklilik için yeterliyken getirilen düzenleme ile 1800 prim günü ödenmiş olması şartı aranmaktadır.
Bu bağlamda prim gün sayıları ve prim yüzdeleri için de engellileri kapsayan tablolara dikkat etmek gerekir. Yüzde 40 engelli emeklilik şartları aşağıdaki gibidir: Yüzde 40 engelliler 15 yıl sigortalılık ve 3600 gün prim şartıyla emekliye ayrılabilir.
Gereken belgeler nelerdir?
-Malulen emeklilik başvurusu için gereken belgeler sigortalının durumuna göre değişir. Bu belgeler ana hatlarıyla şunlardır:
-SSK'lılar (4/A) ve Bağ-Kur’lular (4/B) için gereken belgeler şunlardır:
-Sigortalı işten ayrılma bildirgesi (işi bıraktıktan sonra 10 gün içinde başvuranlar için),
-Tahsis başvuru ve taahhüt belgesi.
-Emekli Sandığı’na bağlı olanlar (4/C) için gereken belgeler ise şunlardır:
-Açıkta olanların şahsen; çalışanların kurumları aracılığıyla yapacakları başvuru,
-Malulen emekliliğe sevk onayı,
-Sağlık kurulu raporu.
Malulen emeklilik maaşı kişiden kişiye göre değişmektedir. Malulen emeklilik aylığının miktarının hesaplanmasında kişinin prim ödemeleri dikkate alınmaktadır.
Özellikle kişinin çalışmış olduğu işyerindeki maaşına göre hesaplama yapılması daha sağlıklı olacaktır. Aynı zamanda aylık ücretin hesaplamasında maluliyet oranı da etkilidir. Maluliyet oranı daha yüksek olan kişilere ödenen miktarın daha yüksek olacağı söylenebilir.
Malulen emeklilik aylığı emeklilk maaşlarına yapılan zamlara göre artmaktadır. 2023 yılı itibariyle emeklilere ödenecek maaş en az 7.500,00 TL’dir. Bu durumda en düşük malulen emeklilik aylığının 7.500,00 TL olduğu söylenebilir. Ancak kişi çalışmaya başladığı takdirde kişiye yapılan ödemeler kesilmektedir.
