Koronavirüs dehşeti Hindistan’da sürat kesmiyor. Ülkede her gün yeni vaka ve ölüm rekorları kırılıyor.
Korona kâbusu bütün dünyada sürerken, bütün dünyada kayıtlı vakalar 150 milyonu, ölümler ise 3.1 milyonu geçti. Hindistan ise tarihe geçecek bir sağlık kriziyle karşı karşıya. Aralık 2019’da, koronavirüsün ilk kez meydana çıktığı Çin’de, daha sonra sırayla İtalya ve İspanya’da, en son da ABD ve Brezilya başta olmak üzere çok sayıda Güney Amerika ülkesinde pandemi büyük felaketlere yol açtı. Fakat daha evvel hiçbir ülke, 1.3 milyar nüfuslu Hindistan kadar vahim bir tabloyla karşı karşıya kalmadı. Hindistan’daki krizin boyutu öylesine büyük ki, geleneksel olarak ölülerin yakıldığı ülkede, hayatını kaybedenler için odun dahi bulunamıyor.
ÖLÜ YAKMA KUYRUĞU
Amerikan CNN televizyonuna konuşan Yeni Delhi’deki Seemapuri krematoryumunun başındaki Jitender Singh Shunty, “Pandemiden evvel günde 8 ila 10 ölü yakıyorduk. Şimdilerde bu sayı, günlük 100 ila 120 arasında değişiyor” diyor. Krematoryumda o kadar uzun kuyruklar var ki, vatandaşlar ölüleri için bilet alıp sıra bekliyorlar” diyor. Yeni Delhi’den yayın yapan CNN muhabiri Clarissa Ward, “Daha evvel hiç bu tür bir şey görmedim. Şehirdeki her aile en az bir yakınını yitirmiş ve herkes yasta” şeklinde konuşuyor.
CESETLER ÜST ÜSTE
Halk çaresizlikten, koronavirüs sebebiyle hayatını kaybeden yakınlarını belediyenin gösterdiği kimi alanlarda gece kendisi yakıyor. Bir ölünün yakılması amacıyla 300 ila 400 kilogram odun gerekirken, halk odun bulmakta dahi zorlanıyor. Vatandaşlar, konuyla alakalı orman bakanlığından yardım istiyor. Cenaze arabaları ve ambulanslar ölülere yetişemezken, ambulanslarda üst üste yığılan cesetler ile yakınlarını motosikletin üstünde taşıyanların görüntüsü yürek burkuyor.
HASTANELERDE YER YOK
Ülkedeki günlük vaka sayıları, son 10 gündür her gün kendi rekorunu kırıyor ve küresel rekorlara imza atıyor. Hindistan’da dün 386 bin 452 yeni vaka kaydedilerek dünyada bir gündeki en yüksek günlük vaka görülmüş oldu. Bir gündeki ölü sayısı ise 3600’ü geçti. Birçok kişi oksijen tüpü bulunmadığı gerekçesiyle hastanelerden geri çevriliyor. Yeni Delhi’de karaborsada bir tüp oksijenin 11 bin 500 TL’ye kadar çıktığı söyleniyor. Sadece küçük şehirlerde değil, başkent Yeni Delhi’deki çok sayıda hastanede yataklar dolmak üzere. Bazı yataklarda iki, Ayrıca üç hasta yatmak mecburiyetinde kalabiliyor.
TABLO KÖTÜLEŞEBİLİR
Sağlık çalışanları ve uzmanlar, yetersiz altyapı, düşük test sayısı ve insan faktörü sebebiyle, koronaya bağlı çok sayıda vaka ve ölümün kayda geçmediği görüşünde. İşin daha da kötüsü, ülkedeki uzmanlar, gerçek rakamların tespit edilenden 30 kat çok olma ihtimalini belirtiyor. Bu da yarım milyardan çok vaka manasına geliyor. Ülkedeki toplam vakalar 19 milyona yaklaşırken, Washington Üniversitesi’nin yakın tarihli bir modellemesine göre, vaka ve ölümler mayıs ayının ortasına kadar tırmanabilir. Ve ayrıca günlük ölü sayısı , 13 binlere kadar çıkabilir. Aşı üreticisi ülkelerden Hindistan aşı ihracatı durdurdu, fakat kendi nüfusunu aşılayacak yeterli stoğa da sahip değil.
İNGİLTERE’DE HİNT VARYANTI İKİ HAFTADA 8 KATINA ÇIKTI
İngiltere’de, B.1.617’nin kalıtsal olarak değişik yapılarda 3 değişik alt türü tespit edildi. Üstelik ülkedeki bütün korona vakalarında bu varyantın seviyesi iki haftada sekiz kat arttı. Şubat ayından bu yana 400 hastada B.1.617 varyantı tespit edilirken, şimdi toplam vakaların yüzde 1.7’si bu gruptan. Rakamlar, bu varyantın ülke içerisinde Güney Afrika ve Brezilya mutasyonlarından daha süratli yayıldığına işaret etse de bunu yükselen test-tarama oranlarına da bağlayan uzmanlar, B.1.617’nin daha bulaşıcı bulunduğunu öne sürmek için şimdilik kanıt bulunmadığını belirtiyor.
5 SORU 5 CEVAP
1- SALGIN NASIL PATLADI?
Birkaç ay evveline kadar Hindistan, nüfusuna karşın koronavirüs salgınına karşı görece iyi bir sınav veriyordu. Pandeminin başlangıcında yapılan katı sokağa çıkma kısıtlamaları ardından vaka ve ölü sayıları, küçük nüfuslu Avrupa ülkelerinin bile altında kalmıştı. Fakat kısıtlamaların kaldırılmasının ardından seçim kampanyaları ve dini toplanmalar milyonlarca insanı bir araya getirdi. Bahar aylarıyla beraber de vakalarda patlama yaşandı.
2- HİNDİSTAN MUTANTI NEDİR?
Pek çok Hintli gelinen noktadan “çifte mutant” da denilen koronavirüsün B.1.617 adlı mutasyonunu sorumlu tutuyor. Kontrol altına alınması güç iki değişik kalıtsal değişimi içerdiği için “çifte mutant” olarak adlandırılan B.1.617 aslında 13 değişik mutasyondan oluşuyor. COVID-19’ın bu versiyonu şu ana dek 17 ülkede görüldü.
3- ARTIŞ MUTANT VİRÜSTEN Mİ?
Ülkedeki vaka patlamasına bu mutasyonun senep olduğunu söylemek için şimdilik erken fakat laboratuvar çalışmaları ile bu varyantın daha bulaşıcı olabileceği tespit edildi. Ülke genelinde, bilhassa başkent Yeni Delhi’de olabildiğince bulaşıcı olduğu bilinen İngiltere versiyonu da görülüyor. Son değerlendirmeler, vakaların yüzde 90’ının Hint mutasyonu olmadığına işaret ediyor.
4- AŞILAR İŞE YARIYOR MU?
Şu aşamada Hindistan varyantının aşıları tesirsiz bıraktığına ya da hastalığın daha ağır geçmesine senep varolduğuna dair kanıt bulunmuyor. Bu yönde hem ABD’li ayrıca İngiliz yetkililer açıklamalarda bulunarak aşıların etkinliğini teyit ettiler.
5- NİYE KONTROL EDİLEMİYOR?
1.36 milyar nüfuslu ülkede sağlık sistemi çökmüş durumda. Hastaneler yatak, ilaç ve oksijen isteğine karşılık veremiyor. Bu da ölümlerin her geçtiğimiz gün yükselmesine sebep oluyor. Hem de ülkenin büyük bir coğrafyaya yayılmış olması ve bölgeler arası gelişmişlik farklılıkları da lojistik zorluklara sebep oluyor. Dünyanın en büyük aşı üreticisi Hindistan, 1.3 milyarlık nüfusunun sebep olduğu devasa iç talebi de karşılayamıyor. Ülkede ilk doz aşılarını olanların seviyesi yalnızca yüzde 9.
