0-18 yaş arasında sıklıkla görülen kanser türleri arasında ilk üç sırada; lösemi (kan kanseri), beyin tümörü, lenfoma (lenf bezi kanseri) yer alıyor. Kanserle mücadelede önemli bir gereksinim olan uygun tedavi ortamının yaratılması ve tedavinin sürdürebilirliğinin sağlanmasını amaçlayan Kanserli Çocuklara Umut Vakfı (KAÇUV), 15 Şubat Çocukluk Çağı Kanser Günü’nde “Çocukluk çağı kanserini erken teşhis et” diyor ve #sarıyıfarket projesiyle kamuoyunda farkındalık oluşturmayı hedefliyor.
Türkiye’de maddi sorunları nedeniyle tedavileri aksama riski taşıyan çocukların tedavilerinin sürekliliğini sağlamak, kanserle mücadelede önemli bir gereksinim olan psikososyal hizmetler sunmak ve çocuk psikolojisine uygun tedavi ortamının sağlanması ve desteklenmesi amacıyla kurulan Kanserli Çocuklara Umut Vakfı (KAÇUV), 2013 yılından itibaren çocukluk çağı kanserlerine dikkat çekmek amacıyla projeler geliştiriyor.
15 Şubat Çocukluk Çağı Kanser Günü özelinde ay boyunca #sarıyıfarket projesi ile kamuoyunda dikkat çekmek için farkındalık ve bilinçlendirme çalışmaları gerçekleştiren KAÇUV, Türkiye’nin farklı illerinde #sarıyıfarket etiketiyle etkinlikler düzenliyor. İstanbul’un farklı semtlerindeki billboardlar ve afiş alanlarında #sarıyıfarket diyerek çocukluk çağı kanserine dikkat çeken KAÇUV, alışveriş merkezlerinde LED ekranlarda yayınladığı videolar ve spor müsabakalarında açılan pankartlarla farkındalık yaratmayı amaçlıyor. Bu gün özelinde doktorlarla birlikte kurumları ziyaret ederek farkındalık sunumları gerçekleştiren, hastalıkta erken teşhisin önemine dikkat çekerek korunma yolları ve belirtileri konusunda bireyleri bilinçlendiren KAÇUV ayrıca, 15 Şubat haftasında Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nü sarı ile renklendirerek, çocukluk çağı kanserlerine ışık tutuyor.
TÜRKİYE’DE HER YIL 5 BİN ÇOCUĞA, ÇOCUKLUK ÇAĞI KANSERİ TEŞHİSİ KONUYOR
Kanser hastalığı denildiğinde her ne kadar akla yetişkinler gelse de 0-18 yaş arasında çocuklarda ve gençlerde de görülüyor. Erişkinlerde çocuklardan 100 kat daha sık görülüyor ve tümör tipleri de farklı oluyor. Ancak buna rağmen her yıl dünyada 300 bin, ülkemizde ise yaklaşık olarak nükslerle birlikte 5 bin çocuğa çocukluk çağı kanserleri teşhisi konuyor. Erişkinlerde olduğu gibi çocuklarda da erken tanı çok büyük önem taşıyor. Yenidoğan döneminden ergenlik dönemine kadar her yaşta görülebilen çocukluk çağı kanserlerinde, erken teşhis ve doğru tedaviyle yüzde 70-80 oranında iyileşme sağlanabiliyor.
ÇOCUKLUK ÇAĞI KANSERLERİNDE İLK SIRADA LÖSEMİ YER ALIYOR
Türkiye’de ve dünyada çocukluk çağında görülen kanserlerin yüzde 30’unu lösemi oluşturuyor. Her yıl yaklaşık 2 bin çocuğa lösemi teşhisi konuyor. Geçmiş yıllarda yüzde 70 civarında olan bu oran bu sene yüzde 70-80 oranında değişiklik gösteriyor. Kanser sıklığında ülkemizde önceki yıllarda ikinci sıklıkta lenf bezi kanserleri görülürken, artık gelişmiş ülkelerdeki gibi Türkiye’de de ikinci sırada beyin tümörleri geliyor. Onu sırası ile Lenfoma (Hodgkin ve Hodgkin Dışı Lenfoma), Nöroblastom, Wilms Tümörü, Yumuşak Doku Sarkomları (Rabdomiyosarkom) izliyor. Kemik, deri göz ve karaciğer tümörleri ile ise daha nadir karşılaşılıyor.
ERKEN ÇOCUKLUK KANSERLERİ BELİRTİLERİ
Her kanser türünün belirtileri farklı oluyor. Örneğin lösemi; çocuklarda aşırı halsizlik, iyileşmeyen enfeksiyonlar, solukluk, deride kanamalar, karaciğer dalak büyüklüğü, lenf bezi şişmeleriyle kendini belli ediyor. Böbrek kanseri, böbrek üstü bezi, lenfoma dediğimiz beze kanserlerinin kendine özgü belirtileri bulunuyor. Lenfomalar, beze şişlikleriyle geliyor. Böbrek ve böbrek üstü bezi tümörleri, karında şişlikler veya devamlı karın ağrısıyla kendini gösterebiliyor. Kemik tümörleri ise daha büyük yaştaki çocuklarda kemikte bir şişlik ve ağrıyla ortaya çıkıyor. Bu nedenle ailelerin en ufak bir belirti bile gördüğünde ihmal etmeden mutlaka doktora başvurmaları gerekiyor.
KORUNMA YOLLARI
Çocukluk çağı kanserlerinin çok az bir kısmı kalıtsal olsa da ailede çok fazla tümör vakası varsa kansere yatkınlıktan bahsetmek mümkün. Erişkin kanserlerinde olduğu gibi çocukluk kanserlerinde de yapısal ve çevresel nedenlerin rol oynadığı biliniyor. Ailevi yatkınlık, doğumsal hastalıklar ve anomaliler, gen bozuklukları, bağışıklık sistemi bozuklukları başlıca yapısal nedenler arasında yer alıyor. Çevresel nedenler arasında ise; fizik (radyasyon), kimya (ilaç, endüstri tarım ürünleri), virüsler ve beslenme gibi faktörler bulunuyor. Akraba evlilikleri çocukluk çağı kanserlerinde önemli bir faktör. Bu nedenle korunmanın başlıca yollarından biri de akraba evliliklerinin önüne geçilmesi. Kanser ve yanı sıra pek çok hastalık açısından, doğum anından itibaren çocuğun güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olması için gereken tedbirlerin alınması gerekiyor. Bunların başlıcaları ise doğru beslenme, temizlik ve çocukluk aşıları.
DEPREMZEDELER UNUTULMADI
KAÇUV aynı zamanda 15 Şubat Çocukluk Çağı Kanseri Günü’ne dikkat çekmek üzere hayata geçirilen #sarıyıfarket projesi kapsamında depremzedelere ve o bölgede tedavi gören çocuklara da destek oluyor. Geçtiğimiz yıl yaşanan depremin olumsuz etkilerini hafifletmek ve çocuklara motivasyon desteği sağlamak amacıyla birçok proje ve etkinlik gerçekleştiren KAÇUV, 2024’te de o bölgede bulunan ailelerin temel ihtiyaçlarını karşılamalarına destek olmaya devam ediyor. Önümüzdeki dönemde, deprem bölgesindeki bir hastane içerisinde oyun odası yapmayı planlayan KAÇUV, çalışmalarını sürdürüyor.
