Ticaret Bakanı Mehmet Muş, NTV canlı yayınında Ankara İstihbarat Şefi Ahmet Ergen'in sorularını yanıtladı. Bakan Muş, fahiş fiyatlarıyla ilgili olarak, "Dünyada pandemiden sonra emtia fiyatları yükseldi. Vatandaşlardan şikayetler geliyor denetim yapıyoruz. Teftiş Kurulu bakıyor, denetimleri sürdürüyoruz" dedi. Araç satışlarıyla ilgili şikayetlerin de yakından takip ettiklerini dile getiren Muş, Araç satışlarıyla ilgili ciddi iddialar var, inceleyeceğiz, hukuksuz bir durum varsa gerekirse bunun yaptırımı ağır olur, mevzuatımızı da değiştiririz." ifadelerini kullandı.

Bakan Muş'un açıklamalarından satır başları:

Dünyada pandemiden sonra Emtia fiyatlarında yükselme söz konusu. BM'nin bir endeksine göre yüzde 33'lük bir artış var. IMF emtia endeksine göre yüzde 50 bir artış var. Ülkemize bakıldığında küresel enflasyonla alakalı bizi de etkilemiş durumda.

9 BÜYÜKŞEHİRDE 10 BÜYÜK HALE BAKIYORUZ

Vatandaşın buradaki sitemi haklı sitem. Artış varsa vatandaşlar tepki gösterir. Arz talep dengesiyle uyuşmayan artışlar var mı. Bizi burası ilgilendiriyor. Arz talep dışında anormal denilen artış var mı? Bunlar vatandaşın şikayetleri doğrultusunda denetimlerini yapıyoruz.  Ne esnaf ne de işletmemizi suçlamamız söz konusu değil. 9 büyükşehirde 10 büyük hale bakıyoruz. Tedarik zincirine bakıyoruz. Buradaki sürece bakıyoruz. Burada anormal kabul edilen bir durum söz konusu mu ona bakıyoruz.

NE KADAR ARTIŞ OLDUĞUNA BAKIYORUZ

Denetimler 1-2 günde sonuçlanan olaylar değil. Bütün sistemi inceleme altına aldık. Diğer alanlarla ilgili değerlendirdiğimiz noktalar var. Zincir marketlerle alakalı teftiş kurulu başkanlığı bakıyor. Buradaki artışlara bakıyoruz. Hangi firmada ne kadara gelmiş bakıyoruz. Rekabet Kurulunun çeşitli denetimleri oluyor. Onların çalışmasını yürütüyoruz. Arz talep dengesinde izah edilemeyen artışlar mı bakıyoruz. Çalışmalarımız sürüyor. Birkaç koldan denetimlerimiz sürüyor. 

ARAÇ SATIŞLARINI İNCELEYECEĞİZ

Vatandaşın söylediği şikayetler CİMER üzerinden geldi. Otomotivde vatandaş ben araba bulamıyorum. Bu galerilere veriliyor diyor. Biz vatandaşın getirdiği şikayeti dikkate alıyoruz. Biz bu süreci incelemeye alıyoruz. Onun haricindeki sosyal medya üzerinde de çeşitli şikayetler atılıyor. Burada proaktifiz. Araç satışlarıyla ilgili ciddi iddialar var, inceleyeceğiz, hukuksuz bir durum varsa gerekirse bunun yaptırımı ağır olur, mevzuatımızı da değiştiririz.

GİRDİ MALİYETLERİ FİYATLARA YANSIYOR

Emtia artışı neden önemli? Üreticilerin maliyetlerini etkiliyor. Petrol fiyatları 44 dolarken, bu yılın ağustos ayında 70 dolara gelmiş bugün 80 Dolar. İster istemez fiyatlara yansıyor. Doğal gaz yüzde 441 artmış ağustos ayı kıyaslamasında Avrupa'da. Girdi maliyetleri ister istemez fiyatlara yansıyor. Pandemide ciddi artış söz konusu oldu. Merkez Bankaları genişleyici para politikaları uyguladı.

DÜNYADA CİDDİ BİR ENFLASYON OLUŞMUŞ DURUMDA

ABD Merkez Bankası 4 trilyon dolarken toplam varlıkları 8,4 trilyon dolara çıkmış, Avrupa Merkez Bankası'nda da 4,9 trilyon dolarken 8,2 trilyon dolara çıkarmış. Genişleyici para politikası dünyada ciddi bir enflasyon oluşturmuş durumda. Avrupa'da enflasyon 0,3'ken 2,1'e çıkmış. Bize göre küçük ama artış hızı 0,3'den 2,1'e gelmiş. Gıda ve otomobile yönlendik, çok ciddi denetimler yapıyoruz.

MERKEZ BANKASI'NIN ATACAĞI ADIMLAR VAR

Gıda temel olduğundan denetimler yapıyoruz. Bir yandan Hazine Maliye Bakanlığı da bazı adımlar atıyor. Merkez Bankası'nın attığı atacağı adımlar var. Bunlarla enflasyonu makul seviyeye çekmeye çalışacağız. Bu çalışmalar neticesinde bir noktaya ulaşacağız. Olağanüstü bir dönemden geçiyor tüm dünya. Elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz.

E- TİCARETTE ARTIŞ VAR

Biz süreci incelemeye alıyoruz. Vatandaşların şikayetlerini her koldan sosyal medyadan da dikkate alıyoruz. Bazen vatandaşların şikayetleri üzerinden bazen şikayetler dışında da adım atıyoruz.  Her çalışmanın belli ölçülerde katkısı olur. Tekelleşmeye ya da hakim noktaya gidecek mekanizmaya müsaade edemeyiz. Doğrudan fiyatlara müdahale etmek söz konusu değil. Bizim çalıştığımız Hal Yasası tartışma konusu. Biz çalışmalarımızı yapıp ihtiyaç ve taleplerimizi değişikliklerimizi ileteceğiz.

E-ticarette de artış söz konusu. 2021'in ilk 6 ayında yüzde 17'ye çıktı. Gıdadan elektronik tekstile kadar. Güncellenmesi gerektiği kanaatindeyiz. E-ticaret teknolojinin getirdiği bir şey. Ticaretin büyük bir kısmı belki buraya kayacak.

MERKEZ BANKASI'NIN ÇALIŞMASI BİTMEK ÜZERE

Biz aslında bu alanında yetersiz olduğu kanaatindeyiz. Fiyatlarda oynaklık mı var gibi soruların düzenlenmesi bu alanın düzenlemesi gerektiğini biliyoruz. Arzu ettiğimiz şu bir tane 2 tane platform olmasın 1000 tane olsun domine etmesin sistemi. Rekabet ortamı hem kalite hem de fiyat olarak vatandaşa dönsün. Tarımda erken uyarı sistemi tanımlanmak üzere. Gıda Komitesi toplanıyor. Kararlar alınıyor. Uygulanıyor. Merkez Bankası çalışma yürüttü, bitme noktasında.

İHRACATTA YENİ ÜRÜNLER ÖN PLANA ÇIKACAK

İhracatta artış söz konusu iyi bir artış söz konusu. Büyümeye de etkisi oluyor. İhracat sabit sermaye artırımları, fabrika açılması ve istihdam demek. Bizim odaklanacağımız hizmet ihracatı, oyun yazılım ihracatı var. Bu alanlar Turizm yanında ihracat alanları. Artık hizmet ihracatı ürünlerimizi ön plana çıkaracağız. 2 bin km mesafede ihracat yapıyoruz. Uzak ülkeler için çalışıyoruz artık. En önemli ihracat partnerimiz AB üyesi ülkeler.

Türkiye’ye 8000 km uzaklıkta olan Kuzey Amerika ve Asya Pasifik’te ülkeler var. Toplam dünyadan alınan ihracat yüzde 1 iken bizim payımız yüzde 0.25. Bizim 85 milyar dolarlık bir ihracat hedefimiz var. Yurt dışı lojistik merkezlerimiz var biz e ihracatı da artırmakla ilgiliyiz. Bunun lojistik altyapısını hayata geçiren ülkeler hızlıca mesafe katedecektir.

İhracatçı reeskont kredilerini kullanıyorken teminat mektubu vermek zorunda. Yüzde 2.5 her neyse bu mektubu alıyor ve Eximbank’a veriyor ve krediyi kullanıyor. Bu ihracatçıyı yoruyor. Kredi kullanma alanını kapatmış oluyor. Biz bu noktada sayın Cumhurbaşkanı açıkladı. Ve sektörün de istediği bir şeydi bu. Biz ihracatçı birliklerinin katılımıyla önümüzdeki hafta bunu kuracağız. Burası sadece ihracatçının finansmanını sağlayacak. Bu alana odaklanacak ve bunun ortakları Eximbank ve ihracatçılar birliği olacak. Önümüzdeki birkaç yıl içerisinde bu büyüyecek ve toplumdaki kefalet sorunun da çözeceğiz.

Gümrük Birliği mutlaka değişecek, ab de bu yola girecek. Gümrük Birliği kimsenin ihtiyaçlarını karşılamıyor, güncellenmesi şart. Gümrük Birliğiyle ilgili kasım ayında yeniden toplanacağız, ümidimiz var.