Pandemi ve dijital ödeme sistemlerinin etkisiyle, bahşiş miktarlarında artış ve genişleme olarak açıklanan "tipflation" kavramının çalışma hayatına girmesini değerlendiren Dayar şunları söyledi:
Yılmaz Dayar: "Çalışma mevzuatında bahşişlere özel bir düzenleme yok"
"Yiyecek, içecek ve eğlence sektöründe yaygın olarak karşılaşılan bahşişler çalışanların asıl ücretlerinin dışında yararlandıkları kazançlar olarak nitelendirilebilir. Mevcuttaki çalışma mevzuatında bahşişlere özel bir düzenleme olduğunu söyleyemeyiz ancak iş hayatını düzenleyen 4857, 5510 ve 193 sayılı kanunlardaki ücret tanımlarından ve uygulamada karşımıza çıkan olaylar neticesinde Yargıtay’ın verdiği emsal kararlardan yararlanarak konuyla ilgili yorumda bulunabiliyoruz.
Yılmaz Dayar: "Sorumluluk işverene ait olmakla beraber çalışanın tavrı da önemli"
Bahşişler çalışanların iş görme edimini yerine getirme neticesinde hak kazandığı ödemelerden olduğundan ve herhangi bir yasal kesinti muafiyetine sahip olmadığından mutlaka bordro kayıtlarına alınması ve SGK prim kesintisi, gelir vergisi, damga vergisi gibi yasal kesintilere tabi tutulması gerekmektedir. Bu konuda sorumluluk işverene ait olmakla beraber çalışanın da tavrının önemli olduğunu belirtmek isterim.
Normal şartlarda bahşiş, hizmet sonrası direkt olarak çalışana veya bahşiş kutularına bırakılıyor ancak bundan farklı olarak kurye ile teslim yapan firmaların sipariş uygulamaları üzerinden bahşiş verebilme imkânı da bulunuyor. Bu şekilde uygulama üzerinden verilen bahşişler direkt elden verilen bahşişlere kıyasla ispat edilebilirliği daha mümkün oluyor ve bordro kayıtları için doğru sonuçları verebiliyor.
Yılmaz Dayar: "Tipflation, alışılmışın ötesinde bahşiş vermeye veya bahşiş vermekten kaçınmaya neden oluyor"
Pandemi ve dijital ödeme sistemlerinin etkisiyle, bahşiş miktarlarında artış ve genişlemeye "tipflation" adı verilen bir olgu ortaya çıktı. Bu durum, insanları alışılmışın ötesinde bahşiş vermeye veya bahşiş vermekten kaçınmaya yönlendiriyor.
Dijital ödeme sistemlerinin yaygınlaşmasıyla birlikte, bahşiş isteme ekranlarının işletmeler tarafından kullanılması ve bahşiş miktarlarının özellikle Amerika ve Avrupa ülkelerinde genellikle %20 gibi yüksek oranlarda başlaması, insanları geleneksel olarak alışkın olmadıkları hizmetler için bile daha büyük bahşişler vermeye zorlayabilir. Ayrıca, pandemi sırasında bazı insanların, özellikle restoran ve yiyecek servisi gibi esas işçileri desteklemek amacıyla, alışılmışın üzerinde bahşiş vermeye başlaması ve bu artışın kalıcı hale geldiği de söylenebilir.
