Dünya yeni bir soğuk savaşın eşiğindeyken, elini güçlü tutmak isteyen Türkiye, yurt dışındaki altın varlıklarını topraklarına geri taşıdı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı sırasında Berat Albayrak'ın kararıyla, Türkiye'nin yurt dışındaki altın varlığı kademe kademe ülkeye getirildi. 2002’de 120 ton olan altın varlığının yüzde 90’ı İngiltere, ABD ve İsviçre gibi ülkelerde tutulurken, 2017'de atılan stratejik adımlarla rezervler hem çoğaldı hem de Merkez Bankası’nın kasasına girmeye başladı.
O dönem, Rusya’dan S-400 alım kararına karşı ABD’nin verebileceği cevap göz önüne alınarak, Türkiye’nin altın varlıkları yurda aktarıldı. Özellikle Ekim 2018’de yaşanan Rahip Brunson krizi ve Mart 2020’de patlak veren pandemi sürecinde dahi Türkiye, dünya merkez bankaları arasında en fazla altın stoklayan ülke oldu. Adım adım ilerleyen sürecin sonunda Merkez Bankası’nın altın rezervi miktarı, 2022’de 786,8 tona çıktı. Böylece son 20 yılda Merkez Bankası’nın altın varlıkları 6,5 kat arttı.
TOPLAM DEĞERİ 857,3 MİLYAR LİRA
Altın rezervinin toplam değeri de 857,3 milyar liraya ulaştı. Türkiye, yurt dışındaki altın birikimlerini saklamak ve değerlendirmek için şu an sadece İngiltere’yi tercih ediyor. İngiltere Merkez Bankası’nda (BoE) saklanan altın rezervi miktarı 2014’te 464,5 ton iken bu rakam, 2019’da 48,9 tona kadar geriledi. 2022 itibarıyla İngiltere’de tutulan altın rezervi miktarı 214,5 ton seviyesinde. Söz konusu rakam toplam altın rezervinin yalnızca yüzde 27,2’sine denk geliyor. Altın rezervlerinin yüzde 72,8’i ise ülkemizde bulunuyor. İngiltere’deki Türk altınlarının 160,5 tonu Merkez Bankası’na ait. 54 tonu da zorunlu karşılık uygulaması nedeniyle tutuluyor.
ABD VE İSVİÇRE’DE REZERV KALMADI
ABD Merkez Bankası’nda (Fed) saklanan altın miktarı ise 2016 yılında 28,7 ton iken, 2017’de sıfırlandı. İsviçre’deki Uluslararası Ödemeler Bankası’nda bulunan 18,7 tonluk altın rezervinin de tamamı artık Türkiye’de yer alıyor. Altın hamlesi, Türkiye’nin bölgesel güç olma yolunda savunma, enerji, ticaret, altyapı ve bilişim gibi alanlarda yaptığı atılımlardan biri olarak değerlendiriliyor. Güç dengesi savaşlarının ortasında yerli ve milli politikaların devam edebilmesi için geliştirilen yöntemlerden biri de altın varlıklarının ülkeye kazandırılması olarak görülüyor.
20 YILDA 382 TONLUK ÜRETİM BAŞARISI
2001’de 1,4 tonla başlayan Türkiye’nin kendi altınını üretim macerası, son 20 yılda önemli bir mesafe aldı. Söz konusu dönemde altın üretimimiz toplam 382 ton oldu. Devlet, bu yolla 76 ton altına eş değer vergi geliri kazandı. Altın üretimi salgına rağmen 2020 sonunda Cumhuriyet tarihinin rekorunu kırarak 42 tona tırmandı. 2023’te yıllık altın üretiminin 50 tona yükseltilmesi planlanıyor.
MADEN YATIRIMLARI HIZ KAZANIYOR
Türkiye’nin altın üretimini artırmak için son yıllarda maden yatırımlarına da ağırlık verildi. Yatırım süreci 2021’de başlatılan Söğüt Altın Madeni’nde 109 ton altın kaynağı ile 60 ton altın rezervi tespit edildi. Maden sahasındaki yatırım faaliyetleri 3 ayrı faz olarak toplam 500 milyon dolara ulaşacak şekilde planlandı. Bugüne kadar yaklaşık 70 milyon dolar yatırım yapılarak projenin ilk kısmı tamamlandı. Tesis ilk etapta yıllık 2,5 tona kadar altın üretme kapasitesi ile çalışıyor. Kalan 2 fazın da devreye girmesiyle yıllık üretim miktarının 6,5 tonu bulması hedefleniyor.
